С.Амарсайхан: Үндэсний аюулгүй байдал бол хамтын үүрэг хариуцлага юм
Нэхмэл хивсэнцэрийн үнэ цэнийг дархалсан Арменийн ардын мастер
Арменийн чимэглэх зураач Юрий Николаевич Ховсепян нь Арменийн уламжлалт гар урлал болох нэхмэл хивсний техник ашиглан ноосон будгаар будаж, олон түвшний овгор товгор нэхмэл хивсэнцэр хийж, ардын урлагийг жинхэнэ урлагийн бүтээл болгожээ. Зураачийн өвөрмөц бүтээлүүд нь нийгмийн бүхий л давхаргад маш их алдартай байдаг. Тэрбээр ардын урлагийг гэрийн гар урлалаас шинэ түвшинд гаргаж жинхэнэ урлагийн үнэ цэнийг өгсөн хүн гэж үздэг.
Юрий Николаевич Овсесян 1948 онд Азербайжанд Баку хотод төрсөн. 1961 онд тэрээр Арменийн нийслэл Ереван руу нүүжээ. Инженерийн зэрэг хамгаалж, энэ чиглэлээр ажиллаж байхдаа Юрий Ховсепян гэнэт Арменийн уламжлалд түгээмэл хэрэглэгддэг хивсний техникээр бүтээл бүтээх ажилд гэнэт оржээ. Энэ нь 30 гаруй жилийн өмнө болсон юм. Зөвхөн ойр дотнын найз нөхдөдөө л таалагддаг сонирхогчийн хобби гэнэт амьдралын гол ажил мэргэжил, хүсэл тэмүүлэл болон хувирав.
1994 онд Москвад ирсэн Юрий Николаевич мэргэжлийн гараагаа гар урлалын чиглэлээр эхлүүлсэн. Юрий Ховсепян авьяаслаг хүний хувьд уран зураг, график, хөгжим бичих, тоглох зэрэг төрөл бүрийн чиглэлд авьяастай нэгэн. Гэхдээ хивсний техник нь үндсэн урсгал болсон. Тэрээр эртний техникт технологид шинэ техникийг нэвтрүүлсэн бөгөөд энэ нь бүтээлүүдэд эзлэхүүн нэмж, хивсэнцэрийн үндсэн хэсгээс урсаж буй ирмэг, модон эдлэл, бөмбөлгүүдийг, хагас үнэт чулуу гэх мэт нэмэлт хэрэгслүүдээр дүүргэх боломжийг олгов. Зохиогч бүтээлүүддээ ноосноос гадна хагас ноос, ангора, альпака, нийлэг, вискоз, хөвөн зэргийг ашигладаг. Нэг хивсэнцэр дунджаар 2 кг хүртэл утаснаас бүтдэг.
Түүний бүтээл нь гэрэлтэж, дулааныг цацаж, үзэгчдэд гайхалтай сэтгэгдэл төрүүлдэг. Зохиогчийн хүссэнээр зарим хивсэнцэр нь ургамал, цэцэг, чулууны нарийн үнэрийг ялгаруулдаг. Үүнээс гадна, гэрэлтүүлгээс хамааран хивсэн зургийн талаарх ойлголт өөрчлөгддөг ба тухайн увдис нь зохиомж бүрээс ирдэг.Гэрэлтүүлэг өөрчлөгдөхөд хивсэнцэр нь янз бүрийн түвшний овоолго бүхий эзлэхүүнтэй зургийн сүүдрийн чиглэлийг өөрчилж, хэлтэрхийнүүдийн сүүдэр ч өөрчлөгддөг. Ажлын хэв маяг нь маш олон янз байдаг үүнд Реализм, авангард, сюрреализмд хамрагддаг хамгийн нарийн төвөгтэй зохиомжийн аль нэг нь уян хатан техникт захирагддаг. Зураач өмнөх үеийн хүмүүсийнхээ авьяас чадварыг чин сэтгэлээсээ биширдэг тул хуулбар биш, харин шинэ бүтээл туурвидаг.
1999 оноос хойш үзэсгэлэнгийн идэвхтэй үйл ажиллагаа эхэлсэн бөгөөд өнөөг хүртэл үргэлжилсээр байна. Жилд зургаа, долоон үзэсгэлэнг Москва болон бүс нутагт зохион байгуулдаг бөгөөд Тверь, Орел, Дмитров, Реутов, Долгопрудный, Лобня, Пущино, Химки. Тэрээр Арменийн ардын мастер цол хүртжээ. Юрий Николаевич Ховсепян хивсэн урлалын студийг үүсгэн байгуулж, хүссэн туршлагаа хуваалцдаг. Тэрээр оюутан бүрт өвөрмөц хандлагатай маш сайн багш болжээ.
Юрий Николаевич Ховсепян бол Оросын соёлын үйл ажиллагааг сурган хүмүүжүүлэх, нийгмийн үйл ажиллагаатай хослуулсан Оросын Армен нийгэмлэгийн хамгийн тод төлөөлөгчдийн нэг юм. Соёлын салбарт тэрээр дүрслэх урлаг, хөгжмийн төрөлд хоёуланд нь ажилладаг олон талт авьяастай хүн юм. Дүрслэх урлагийн хувьд тэрээр энэ чиглэлд шинэлэг зүйл хийсэн хивсэн зураач бөгөөд энэ нь шинэ чиглэл юм. Үүний зэрэгцээ тэрээр төгөлдөр хуурч, хөгжмийн зохиолч бөгөөд өөрийн бүтээлээ тоглодог. 2006 онд Юрий Николаевич Ховсепян Арменийн ардын мастер цолоор шагнагджээ.
Бэлтгэсэн Э.Ариунгуа